Literatuur

Adel van de geest

Een vergeten ideaal, 2008

Adel van de geest heb ik mijn boek genoemd omdat het verhalen zijn over mijn leermeesters, hun werk, hun vragen: Socrates, Spinoza, Goethe, Nietzsche, Thomas Mann en Leone Ginzburg.

Met dit boek tracht ik een vergeten ideaal weer zichtbaar te laten zijn, het zijn betekenis terug te geven. Want het is een vergeten, maar niet een verloren ideaal. En we mogen het niet verliezen omdat Mann, naar mijn diepste overtuiging, gelijk heeft wanneer hij opmerkt: ‘Adel van de geest is de enige correctie op de menselijke geschiedenis.’ Het is de enige correctie op de menselijke geschiedenis omdat we voor geestesadel geen geloof in goden nodig hebben, geen technologie, geen speciaal talent, geen eruditie, zelfs geen geld.

Of je wel of niet de grammatica van het leven spreekt, of je leven betekenisloos of betekenisvol is, of je in waarheid leeft of niet, of je je aanpast of vrij durft te zijn – is geheel afhankelijk van jezelf. Want de belangrijkste paradox van ons bestaan is dat vrijheid, onze grootste gave, ook onze grootste verantwoordelijkheid is: vrij worden, de adel van de geest leven.