Over Jeb Bush en democratie

Diana Matroos interviewt Rob Riemen op 20 mei 2016 voor BNR-Nieuwsradio

Van 34.30 tot 45.25 minuut

Jeb Bush is morgen onze gast op het Nexus-symposium Democracy Today in the USA.  Hij begrijpt hoe belangrijk het is om het politieke debat te voeren over democratie. Wat we nu zien gebeuren is dat door mensen als Poetin in Rusland, Erdogan in Turkije, Le Pen in Frankrijk en Wilders in Nederland, het fascisme terugkeert. In Amerika zien ze makkelijker zaken onder ogen. Robert Kagan schreef recent in de Washington Post met betrekking tot Donald Trump: ‘This is how fascism comes to America’. In Nederland mag je het er nog steeds niet over hebben, ofschoon het hier ook een feit is. Als Trump inderdaad de verkiezingen wint, dan kunnen we democratie voor lange tijd in de ijskast zetten.

De titel van het symposium refereert aan een boek van Alexis de Tocqueville. Hij reisde midden 19de eeuw vanuit Europa naar Amerika om de democratie te onderzoeken. Hij verwachtte namelijk dat het ook naar Europa zou komen.

Na de beide Wereldoorlogen en de totalitaire regimes stond democratie voor gelijkheid, vrijheid, mensenrechten en beschaving. Als het straks misgaat in de Verenigde Staten, dan verandert ons wereldbeeld en kom je uit bij vragen als: ‘hebben we toch een sterke leider nodig?’

Waarom mensen geloven in Trump? Het fascisme is een seculier religieus verschijnsel met een valse messias die ons laat geloven dat hij alles gaat oplossen. We weten allemaal dat dat niet waar is.

Het doel van het Nexus-symposium Democracy Today in the USA, en ook van onze andere publieke debatten, is het stellen van vragen. Hoe houden we onze fundamentele waarden overeind? Wat moeten we hier voor veranderen?